Son zamanlarda hizmet sektöründe faaliyet gösteren bazı kamu ve özel kurumlar vatandaşlara sağlamış oldukları hizmet karşılığında giderlerinin bir kısmına vatandaşın katılması hususunda akıllara zarar adlar altında faturalandırma yapmaya başladılar. Örnek vermek gerekirse Elektrik şirketlerinin faturalara yansıttığı dağıtım bedeli, Belediyelerin su faturasına yansıttığı kullanılmış su uzaklaştırma bedeli vb.

Kullanılmış su uzaklaştırma bedeli ne ya?  Ya enerji dağıtım bedeline ne demeli?!

Utanmasalar fatura kesen memurundan tutunda, tahsilât bürolarında çalışan tahsildarlarına varana kadar çalışma ücretlerini vatandaşa yansıtacaklar. İşin garip tarafı ise her şey vatandaşın cebine endekslenmiş, ya vatandaş kime endekslesin. Asgari ücret miktarı ayıp bir şekilde karşımızda duruyor.

Vatandaşa fatura edilen giderleri daha iyi anlaşılması açısından bir örneklendirme yapmak gerekirse markette kilosu 1 TL’den satılan bir kilo domates alıyorsunuz, karşılığından 1,25 TL ödemeniz isteniyor sizden.

Kardeşim domatesin kilosu TL değil mi? diye çıkıştığınızda;

Evet, domatesin kilosu 1 TL ama 25 Kuruşta domatesi tartarak verdiğimizden terazi ücreti deniliyor gibi düşünün.

Ya da bir şeyler içmek için bir kafeye gidiyorsunuz. Bir şeyler içiyorsunuz, hesabı istediğinizde elinizdeki menüye göre 50 Kuruş fazla hesap geliyor. Sebebini sorduğunuzda içecekler haricinde kafenin tuvaletini kullandığınızı söyleyerek içeceklerin vücuttan uzaklaştırma bedeli talep ediliyor diye düşünün. Bu örnekleri siz kafanızdan daha çeşitlendirebilirsiniz.

İlk zamanlarda bu durumdan rahatsız olanlar hukuki yollara müracaat ederek haklarını aramaya başladılar. Hatta vatandaşa fatura edilen bu giderlerin usul ve yasaya aykırı olduğu konusunda birçok emsal mahkeme kararı da çıkardılar. Lakin yine de bu uygulamanın önüne geçilemedi. Kurumlar aynı giderleri fatura etmeye devam ettiler, devam da ediyorlar.

Vatandaş baktı ki her ay düzenli olarak aynı giderler fatura ediliyor, yapılan itirazlarında sonuçlanması 6-7 ay sürüyor itiraz etmeyi bıraktı. Ne yapsın adam, bir faturaya itiraz ediyor, itirazı sonuçlanıncaya kadar aynı kuruma 6-7 adet aynı şekilde kesilmiş fatura ödüyor. Kısacası bir faturaya itiraz ettiğinde ve sonuçlandırdığında, elinde itiraz edecek 6-7 fatura daha oluyor. Anlayacağınız sonu yok. Vatandaşta sonrasında pes ediyor. Duruma alışmaya başlıyor.

Tuhaf olan ise usulsüzde olsa, yasaya aykırıda olsa uygulamaya konulan şey birden fazla kişi ya da kişilerce kabul edildiği takdirde sanki gayri resmi bir hal alıyor ve zamanla alışılmış olduğundan kimseye garip gelmiyor. Bir anlamda meşrulaşıyor. Sistematik işleyişe oturmaya başlıyor.

Kısacası Belediyeler görevleri olmasına rağmen yapmış oldukları alt yapı ve kanalizasyon hizmeti için, bu alt yapı ve kanalizasyon hizmetinden yararlananlardan bu hizmetin bedelini istiyor. Elektrik firmaları ise elektrik direklerinden tutunda elektrik tellerine ve bunlar için ayrılan amortismanlara varana kadar vatandaşa dağıtım bedeli olarak fatura ediyor. Bu ülke de açma kapama ücreti diye bir şey var ya(!)…

Vatandaşımıza, ölümü gösterip sıtmaya razı ettikleri için zoraki kabullenmeye başlıyor.

Birde bu kurumların hizmet aksamasından kaynaklanan maddi ve manevi sorumlukları var ki yasalarda daha uygulandığına şahit olmadım. Mesela mücbir bir sebep olmaksızın elektrik kesintisi önceden haber verilmeksizin 12 saatten fazla yapılamaz. Yapıldığı takdirde 50 TL ile 100 TL tazminat ödemek zorundalar. Şimdi birçoğunuz uygulaması var mı diye soruyordur. Ben görmedim. Elektrik gidip gelmesi sonucu voltajdan kaynaklı olarak arızalanan beyaz eşya veya elektrikli ev aletlerinden dolayı kullanıcının zararını ödemek zorundalar. Yine uygulmasını sormayın(!)

Kaldı ki kesinti olduğunda kurumlarda ilgilisi ile iletişim kurmaya çalıştığınızda bir muhatap bulmanızda mucize. Mademki parasını biz ödüyoruz kardeşim, bırakın da kesintinin sebebini soralım dimi? Ya da iki üç tane santral memuru alın vatandaşla muhatap olacakta, onu da bir şekilde bize fatura edin.En azında karşımızda bir muhatabımız olsun.Canım…

Hoşça ve DOSTÇA Kalın…