Baz? i?verenler daha fazla kazanç u?runa çal??anlar?n?n hakk?n? yemekten kaç?nm?yor. Çal??anlardan "Maa??m sigortada dü?ük görünüyor", "Sigortam yap?lm?yor", "Fazla mesai ücretim ödenmiyor" gibi pek çok ?ikayet ya??yor. ??verenlerin haks?z uygulamalar?na kar?? çal??anlar?n alabilece?i tedbirler ve hak arama yollar? var. Haks?zl?klarla kar??la?anlar ve kendilerini korumak isteyenler, bu yaz?y? dikkatle okuyun:M?: Çal??anlardan "Ald???m maa? ba?ka, bordrodaki maa? ba?ka" ?ikayetleri geliyor. ??çilerinin maa??n? dü?ük gösteren patronlar, devletten prim ve vergi kaç?rd??? gibi, çal??an?n?n tazminat?n? ve gelecekteki emekli maa??n? dü?ürüyor. Bunu kan?tlamak için gerçek maa?la ilgili belgeleri saklay?n. Ayn? i?yerinde çal??maya devam etmek isteyenler, durumu ALO 170'e 'isminin gizli kalmas?n? istedi?ini belirterek' ihbar edebilir. ??ten ayr?lmak isteyenler için ise bu durum hakl? fesih sebebidir. Çal??an, noter yoluyla ba?vurup tazminat?n? talep edebilir.S?GORTA:Çal??anlar?n i?e giri?te sigortas?n?n yap?l?p yap?lmad???n? mutlaka kontrol etmesi gerekiyor. Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) internet sitesinden sigortan?n yap?l?p yap?lmad???, primlerin yat?r?l?p yat?r?lmad??? ö?renilebiliyor. Çal??may? ispatlayan belgelerin saklanmas? önemli. Kay?td??? çal??anlar, ALO 170'e 'isminin gizli kalmas?n? istedi?ini' söyleyerek, ihbar yapabilir. Hizmet tespit davas? için de saklanan belgeler önem ta??yor.YILLIK ?Z?N: Her çal??an?n izin hakk? var. ??verenlerin çal??anlar?na k?demlerine uygun olarak y?ll?k izin kulland?rmas? gerekir. ??veren, kullan?lmayan izinlerin paras?n?, çal??an i?ten ayr?ld???nda son ücreti üzerinden ödemek zorundad?r. Çal??anlar?n izin ka??tlar?n?n bir kopyas?n? saklamas? önemli. ??ten ayr?lma durumunda izin paras? ödenmez ya da eksik ödenirse bunun dava yoluyla al?nmas? mümkün.FAZLA MESA? ÜCRET?: Haftal?k çal??ma süresi 45 saattir. Bu saati a?an k?s?mlar?n yüzde 50 fazlas?yla ödenmesi gerekir. Fazla mesailerin ve di?er ücretlerin ödenmemesi, çal??an için hakl? fesih sebebidir. Hakl? fesihle tazminat al?nabilir. Bunun için noter kanal?yla ihtarname gönderilebilir. Ücret ve di?er alacaklar için zaman a??m? süresi 5 y?ld?r.TAZM?NAT: Baz? i?verenler girdi-ç?kt? yaparak çal??an?n?n tazminat hakk?n? elinden al?yor. Girdi-ç?kt? i?lemlerini de SGK'n?n internet sitesinden ö?renmek mümkün. ??le ilgili belgeleri saklay?n, SGK'nin sitesine s?k s?k girerek girdi-ç?kt? yap?l?p yap?lmad???n? kontrol edin. Durumu Çal??ma Bakanl???'na bildirin.DENEME SÜRES?: Baz? i?verenler deneme süresini oldu?undan uzun gösteriyor ya da bu dönemde sigorta yapm?yor. Deneme süresi en az 2, en çok 4 ayd?r ve bu dönemde sigorta yap?lmas? ?artt?r. (Takvim)